Ból głowy jest jedną z częściej występujących dolegliwości w naszej populacji.
Wyróżniamy różne postacie bólu głowy:
1. Pierwotne bóle głowy: napięciowe bóle głowy migrena bóle trójdzielno-autonomiczne.
2. Wtórne bóle głowy.
Migrena Jest najczęstszą dolegliwością neurologiczną. Chorują zarówno kobiety jak i mężczyźni, K>M.
Migrena charakteryzuje się napadowymi bólami głowy, którym zwykle towarzyszą inne objawy takie jak: nudności, wymioty, przeczulica na zapachy, dźwięki, światło, zawroty głowy, przeczulica skóry głowy, zaburzenia widzenia, a ruch dodatkowo
wzmaga doznania bólowe.
Ataki wywoływane są za pomocą specyficznych bodźców spustowych. Napad bólu migrenowego trwa od 4 do 72 godzin i może powtarzać się z różną częstotliwością – od pojedynczego w roku do kilkurazowego w miesiącu.
Wyodrębniono dwie, najczęstsze postacie migreny:
- bez aury (90%);
na obraz kliniczny składają się: ból średnio lub znacznie nasilony o tętniącym charakterze, obejmujący połowę głowy z intensywnymi odczuciami bólowymi za okiem i objawami towarzyszącymi, tj: nudności, wymioty itd.
- z aurą (10%);
w obrazie klinicznym charakterystyczny jest ból poprzedzony na kilkanaście do kilkadziesięciu minut znamiennymi objawami ogniskowymi. Najczęstsza jest aura wzrokowa, która polega na pojawieniu się w polu widzenia (jedno- lub obustronnie)
migocących błyszczących plam lub zygzakowatych linii, rzadziej ubytków w polu widzenia.
Rzadsze postacie aury to jednostronne drętwienie lub mrowienie połowicze lub tylko twarzy i ręki. Wyjątkowo może wystąpić afazja, czyli zaburzenia mowy. Aura trwa krótko, po czym rozwija się napad bólowy.
Leczenie w migrenie obejmuje dwa zakresy:
1. doraźne leczenie napadów-stosuje się leki przeciwbólowe (aspiryna, paracetamol, NLPZ, tryptany, ergotamina) i leki przewciwwymiotne.
2. leczenie profilaktyczne -zostaje ono wdrożone celem zmniejszenia częstotliwości napadów bólowych oraz ich natężenia. Stosuje się leki: β-blokery, leki przeciwpadaczkowe, blokery kanału wapniowego, agoniści receptorów serotoninowych, leki
przeciwdepresyjne.
Stan migrenowy to napad trwający nieustannie przez ponad 72h. Ból osiąga duże nasilenie i znacząco upośledza funkcjonowanie. Jest to stan wymagający interwencji lekarskiej.
Migrena przewlekła jest to ból głowy odpowiadający kryteriom migreny pojawiają się częściej niż 15 dni w miesiącu w okresie dłuższym niż 3 miesiące.
Ból głowy typu napięciowego.
Jest to najczęściej (69%) stwierdzany pierwotny rodzaj bólu głowy. Nieznana jest jego przyczyna, ale depresja, stres, silne
emocje, przemęczenie, deficyt snu czy stany lękowe sprzyjają jego wystąpieniu.
Cechy charakterystyczne :
- samoistny
- uciskowy, tępy, uczucie „ciasnej opaski” na głowie
- obustronny ból głowy (lub obejmujący tylko czoło bądź obie skronie, ewentualni potylicę)
- nie nasila się podczas aktywności fizycznej (w przeciwieństwie do migreny)
- incydentalny, nie ma charakteru napadowego
- rzadko towarzyszą mu nudności, wymioty.
Czas trwania napięciowego blu główy wynosi od godziny do kilku dni.
Rozróżnia się postaci:
- epizodyczną: stosunkowo rzadką, około raz w miesiącu;
- częstą: występującą do 15 razy w miesiącu
- przewlekłą: pojawiającą się codziennie lub prawie codziennie.
Leczenie podobnie jak w migrenie jest doraźne i profilaktyczne.
Bóle trójdzielno-autonomiczne.
Bóle głowy zaliczone do tej kategorii:
- klasterowe bóle głowy
- hemikrania ciągła
- hemikrania napadowa
- zespół SUNCT.
W bólach tych występuje wyraźnie wyrażona aktywacja układu przywspółczulnego, co objawia się: łzawieniem oczu, przekrwieniem spojówek, obrzękiem błony śluzowej nosa z wodnistym wyciekiem, nadmierną potliwością, zwężeniem źrenicy, niepokojem,
pobudzeniem. Są one nieodłączną częścią napadu, a nie nieswoistą reakcją na ból.
Inne pierwotne bóle głowy
- kłujący ból głowy
- kaszlowy ból głowy
- wysiłkowy ból głowy
- ból głowy związany z aktywnością seksualną
- śródsenny ból głowy
- piorunujący ból głowy
- hemikrania ciągła
- codzienny uporczywy ból głowy.
Wtórne bóle głowy (objawowe)- jako symptom innej choroby:
- pourazowy ból głowy
- kręgowopochodne bóle głowy
- bóle w przebiegu zapalenie zatok obocznych nosa
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- bóle głowy polekowe: nadużywanie środków przeciwbólowych
- zapalenie tętnicy skroniowe
- guz mózgu
- krwotok śródczaszkowy
- zmiany naczyniowe
- jaskra
- neuralgie nerwów czaszkowych.